Niedobór żelaza najczęściej ma swoją przyczynę w nieodpowiedniej diecie, może być też symptomem groźnych chorób. Poziom tego pierwiastka w organizmie łatwo sprawdzić podczas rutynowych badań kontrolnych.
Niedobór żelaza najczęściej ma swoją przyczynę w nieodpowiedniej diecie. Warto wiedzieć, jakie produkty wybierać, aby utrzymywać odpowiednie stężenie tego pierwiastka w organizmie. Zarówno odporność jak i energia niezbędna na cały dzień zależą w dużej mierze właśnie od poziomu żelaza w organizmie.
Niskie żelazo w morfologii – co może oznaczać?
Niewielki niedobór żelaza zazwyczaj jest spowodowany nieodpowiednią dietą. Przy nieznacznie obniżonych wartościach nie muszą pojawiać się niepokojące objawy. Żelazo powinno być jednak stałym elementem diety. Gdy poziom tego pierwiastka jest zbyt niski, pojawiają się uczucie ciągłego zmęczenia, zawroty głowy i zadyszka, ogólne osłabienie oraz zwiększa się podatność na infekcje. Cierpi też na tym wygląd, bowiem niedobory żelaza objawiają się najczęściej w postaci suchej skóry, łamliwych paznokci i zniszczonych włosów.
Wyraźnie obniżony poziom żelaza powinien być powodem do niepokoju i podstawą do dalszej diagnozy. U kobiet, z uwagi na obfite miesiączki, może wystąpić niedokrwistość (anemia). Powstawaniu niedoborów sprzyjają też wszelkiego rodzaju urazy związane z obfitą utratą krwi.
Niektóre choroby przewodu pokarmowego, takie jak wrzody, hemoroidy czy nowotwory, mogą także skutkować niskimi wynikami żelaza w czasie badań.
Dieta – postawa w uzupełnianiu niedoborów
Przy niewielkim niedoborze żelaza, o nieznanej przyczynie, warto przyjrzeć się stosowanej diecie. Nieregularne posiłki, spożywanie dużych ilości produktów przetworzonych, źle zbilansowana dieta, restrykcyjne odchudzanie – to wszystko może być przyczyną niskiego poziomu pierwiastka w organizmie.
Warto wiedzieć jakie produkty włączyć do diety. Dużą ilość żelaza zawierają wątroby (zwłaszcza drobiowe), jaja, ryby, nabiał. Wegetarianie i weganie z kolei powinni spożywać nade wszystko dużo buraków, brukselki czy korzenia pietruszki.
Znacznie lepiej wchłania się żelazo pochodzące z produktów zwierzęcych (np. wątroby) niż roślinnych (np. szpinaku). W pierwszym przypadku wchłanialność pierwiastka utrzymuje się na poziomie 22%, w drugim tylko na poziomie 1%. Żelazo lepiej przyswaja się, gdy w posiłku znajduje się również witamina C, dlatego warto odpowiednio łączyć ze sobą produkty.
Dodatkowo trzeba pamiętać, że niektóre produkty i leki powodują wypłukiwanie żelaza z organizmu m.in.: kawa, alkohol czy tabletki antykoncepcyjne.
Żelazo – kobiety potrzebują go więcej niż mężczyźni
U kobiet częściej niż u mężczyzn stwierdzany jest niedobór żelaza. Przy układaniu diety warto pamiętać, że z uwagi na comiesięczne krwawienia kobiety powinny spożywać więcej tego pierwiastka niż mężczyźni. Panie także częściej chorują na anemię, dlatego też powinny szczególnie dbać o odpowiednio zbilansowaną i bogatą w ten pierwiastek dietę.
Suplementacja żelaza?
U zdrowej osoby nie ma wskazań do suplementacji żelaza za pomocą tabletek. Jeśli jednak badanie wykaże niedobory, lekarz może zalecić przyjmowanie dodatkowej dawki pierwiastka właśnie w postaci suplementu. W przypadku anemii standardem jest podawanie żelaza w postaci domięśniowych zastrzyków.