Wiosna to czas, kiedy warto zadbać o organizm, który w okresie zimowym na skutek monotonnej, ubogiej w warzywa i owoce diety mógł nie otrzymywać odpowiedniej ilości witamin i składników mineralnych. Jest to szczególnie ważne, jeśli dokuczają nam trudno gojące się rany lub wybieramy się na planowaną operację. Poniżej znajdziesz informacje, jakie składniki odżywcze są kluczowe w procesie gojenia ran.
Kiedy rana zaczyna się goić? Już w momencie jej powstania. Oczywiście cały proces regeneracji składa się z kilku etapów i może trwać od kilku dni do nawet kilku lat. Jak szybko zagoi się nasza rana? Nie ma na to pytanie jednej odpowiedzi. Zależy to od wielu czynników, takich jak nasz wiek, stan zdrowia, sposób w jaki pielęgnujemy ranę, a także od tego, czy przyjmujemy leki bądź cierpimy na choroby wpływające na gojenie ran, np. cukrzycę. Na szybkość gojenia rany wpływa także to, jak się odżywiamy, a na ten element mamy znaczny wpływ. Nasz jadłospis jest tak ważny, ponieważ to z żywnością musimy dostarczyć sobie wszystkich składników, których nasze ciało potrzebuje do regeneracji. Jeśli nasze menu jest ubogie, dokucza nam brak apetytu, jemy mało, a masa ciała zmniejsza się, możemy być zagrożeni niedoborami i niedożywieniem. Osłabiony organizm jest z kolei narażony nie tylko na spowolnienie procesów gojenia, ale także na powstawanie ran przewlekłych. Swojej diecie warto przyjrzeć się także przed planowanym zabiegiem chirurgicznym – tak, aby zrobić wszystko by nie pojawiły się trudno gojące się rany po operacji.
Białko na trudno gojące się rany
Podstawowym składnikiem, którego potrzebuje organizm człowieka do regeneracji swoich tkanek jest białko, stanowiące główny materiał budulcowy. Jest ono konieczne także do prawidłowego działania układu odpornościowego. Z tej przyczyny osoby zmagające się z odleżyną, a także osoby w okresie okołooperacyjnym, powinny zwiększyć ilość białka w swojej diecie. Jego dobrym źródłem są jaja, chude mięso, ryby, a także mleko i produkty mleczne. Ponadto nasiona roślin strączkowych, kasze i orzechy. Nie może ich zatem zabraknąć w codziennym jadłospisie.
Rany trudno gojące się, a witaminy i składniki mineralne
Na proces gojenia ran wpływają także witaminy, m.in. witamina C niezbędna w syntezie kolagenu i funkcjonowaniu układu odpornościowego, a także witamina E pełniąca rolę przeciwutleniacza. Źródłem witaminy C są owoce i warzywa, a szczególnie pomidory, czerwona papryka, truskawki, natka pietruszki i czarna porzeczka. Witaminę E można znaleźć natomiast w olejach roślinnych i orzechach. Orzechy, obok mięsa i produktów pełnoziarnistych, to także źródło cynku niezbędnego w procesie tworzenia białek organizmu człowieka, a tym samym gojenia rany. Obok białka, witamin i składników mineralnych w walce z trudno gojącą raną pomocne będą również kwasy tłuszczowe omega-3, które wykazują działanie przeciwzapalne. Ich źródłem są ryby, a także oleje roślinne (np. lniany, rzepakowy), a także orzechy (np. włoskie).
Kiedy potrzebne jest dodatkowe wsparcie
U osób niedożywionych lub zagrożonych niedożywieniem w okresie okołooperacyjnym czy zmagających się z trudno gojącą raną, tradycyjna dieta może okazać się niestety niewystarczająca, aby zaspokoić potrzeby ich organizmu związane z regeneracją. W tych przypadkach warto przedyskutować z lekarzem możliwość wprowadzenia do diety doustnych preparatów odżywczych. Powinny one dostarczać cennego białka, a jeśli to możliwe także immunoskładników takich jak arginina, nukleotydy i kwasy tłuszczowe omega-3. Preparaty tego typu (np. Impact Oral) są polecane przez Europejskie Towarzystwo Żywienia Klinicznego i Metabolizmu (ESPEN) w okresie okołooperacyjnym przy dużych zabiegach chirurgicznych z powodu nowotworu.
Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego. Stosować pod kontrolą lekarza. Impact Oral: Do postępowania dietetycznego w stanach niedożywienia lub ryzyku niedożywienia u pacjentów chirurgicznych w okresie okołooperacyjnym.